افغانستان اجازه بازدید از سد کجکی را به ایران نداد/ دهن کجی طالبان به ایران /چشم‌انداز روشنی در مورد مسئله حق‌آبه هیرمند وجود ندارد

به گزارش پایگاه خبری سکایی نیوز _ تا قبل از احداث سد کجکی بر روی هیرمند، دولت افغانستان اگر اراده می‌کرد هم، امکان جلوگیری از حق‌آبه هامون را نداشت. حتی بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب به هامون و چاه‌نیمه‌های ایران می‌رسید. اما به‌تدریج بعد از احداث سد کجکی توانستند آب را مدیریت کنند و اولین نشانه‌های نگرانی در اوایل دهه ۸۰ در هامون ایجاد شده و شاهد خشکسالی‌های پیوسته بودیم. حتی فشار‌هایی می‌آوردند و افغانستان کوتاه می‌آمد. بعد از آنکه طالبان سقوط کرد و دولت مجاهدین سرکار آمدند، شرایط بهتر شد و حق‌آبه به سوی ایران رها می‌شد.

این شرایط وجود داشت تا زمانی که به کمک ترکیه بندکمال‌خان در دولت اشرف غنی ساخته شد. در سال ۹۸، اما افغانستان در یک حرکت عجیب مسیر رودخانه را تغییر داد و حتی اگر آب از بندکمال‌خان سرریز هم بکند، به سمت هامون نمی‌آید و به سمت گودزره می‌رود.

دولت ایران در آن زمان کم‌کاری کرد که اجازه داد مسیر رودخانه تغییر کند. چراکه در آن زمان افغانستان می‌گفت: «اگر به ما پول بدهید ما به شما آب می‌دهیم.» و زیر تعهد ۸۰۰ میلیون مترمکعب خود زده بودند.

پس از سقوط دولت اشرف غنی، طالبان ادعا کرد که «ما حق برادران ایرانی را می‌دهیم.»، ولی در عمل حق‌آبه ایران را ندادند و امسال تصاویر ماهواره‌ای حاکی از آن است که یک میلیارد مترمکعب آب را به سمت گودزره رها کرده‌اند و سد کجکی در بهترین شرایط خود است، ولی حاضر نشدند آب را به ایران بدهند و این دهن‌کجی بزرگی است.

محمدعلی بهمنی‌قاجار، کارشناس حقوق بین‌الملل در این رابطه می‌گوید: «جریان‌هایی در داخل ایران در این یک‌سال‌ونیم، همه‌طور تلاش کردند تا طالبان را تطهیر کرده و توجیه نمایند. این‌ها با چنین طرز تفکری، اتهامات مرتبط با شیعه‌ستیزی و فارسی‌ستیزی و زن‌ستیزی طالبان را رد کرده و مرتب طالبان را توجیه و تطهیر کرده و دوستی با طالبان را واقع‌گرایانه جلوه دادند و ادعا می‌کردند با همین سیاست، هم در داخل افغانستان، شیعه‌ستیزی و فارسی‌ستیزی و زن‌ستیزی کم می‌شود و هم حق‌آبه ایران در هیرمند تامین می‌گردد.

حالا که شکست این سیاست ثابت شده، مدعیان سیاست مذکور می‌خواهند با بهانه اینکه عناصر دولت‌های سابق منشأ سنگ‌اندازی در راه تامین حق‌آبه هستند، فرافکنی کنند و از طالبان و خودشان رفع مسئولیت کنند. اما در واقعیت این طالبان است که در مورد همه امور سیاست خارجی افغانستان تصمیم‌گیری می‌کند. آن‌ها می‌دانند چه کار کنند و در نهایت تصمیم‌گیرنده در حوزه سیاست خارجی از جمله سیاست آبی افغانستان، خود طالبان است. اگر فکر کنیم سیاست آبی افغانستان در دست طالبان نیست، خوش‌بینی است و از طرف کسانی مطرح می‌شود که تلاش کردند رابطه ایران و طالبان را توجیه کنند که این سیاست آنان، دستاوردی نداشته است.

ادعای وزیر خارجه طالبان به تعهد توافقنامه حقآبه با ایران دروغی بیش نیست

افغانستان اجازه بازدید از سد کجکی را به ایران نداد

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا می گوید:

با کمک وزارت امور خارجه بالاخره اجازه بازدید از ایستگاه آب سنجی بالادست سد کجکی به تیم فنی ایران داده شد.

تیم فنی ایران در این بازدید، مشاهده کرد که جریان آب به سمت سد کجکی برقرار است و آب در جریان است.

متاسفانه در این سفر، مقامات افغانستان اجازه بازدید از مخزن سد کجکی را که در تصاویر ماهواره‌ای مشخص است ذخایر آبی مناسبی دارد، به تیم فنی ایران ندادند.

در این سفر، قرار شد طرفین روی نحوه تأمین حق آبه ایران مذاکرات را ادامه دهند.

طرف افغانستانی در همه سال‌های گذشته و پیوسته از پرداخت حقابه ایران و تالاب هامون امتناع کرده و در سال ۲۰۲۱ نیز با افتتاح بند انحرافی کمال خان با ظرفیت ذخیره سازی ۵۲ میلیون مترمکعب آب شرایط را برای ایران سخت‌تر کرد.

سد کجکی و سد سوختوک دو سد دیگری هستند که افغانستانی‌ها بر روی رود هیرمند و سرشاخه‌های آن احداث کرده اند و در مجموع آبگیری در این سد‌ها باعث شده است، بخش قابل توجهی از حقابه تالاب هامون امکان ورود به خاک کشور ایران را از دست بدهد.

بارها شاهد بودیم حکومت افغانستان در برخی نقاط با انحراف مسیر آب و ایجاد بند‌های متعدد، مانع رسیدن آب به ایران شده است.

انتهای پیام/