سکایی نیوز گزارش می دهد:

تاسیسات ایجاد شده بر روی کوه خواجه شانس ثبت جهانی شدن را کاهش می دهد

رئیس پیشین پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: وی در خصوص شانس ثبت جهانی کوه خواجه، بیان کرد: علی‌رغم اینکه کوه خواجه ظرفیت تاریخی، فرهنگی و علمی را برای ثبت جهانی دارد، اما با توجه به تاسیساتی که بر روی کوه ایجاد شده، بعید می دانم این امکان برای آن فراهم آید‌.

به  گزارش پایگاه خبری سکایی نیوز – وقتی در ایران سخن از کوه باستانی به میان می‌آید، اغلب افراد نام البرز را به میان می‌آورند و از آن سخن می‌گویند. در این میان باید نامی نیز از کوه خواجه آورد؛ کوهی خاص در سرزمینی خاص برای ایران زمین.

کوه خواجه یکی از مهم‌ترین مقاصد و جاذبه های گردشگری زابل است که در فاصله کمی از آن قرار دارد. این کوه میزبان آثار تاریخی ارزشمندی است که مانند گنجی نهفته، از دید گردشگران پنهان مانده‌اند. همچنین باورها و روایت‌های مختلفی که با کوه خواجه مرتبط هستند، بر اهمیت این کوه پررمزوراز افزوده‌اند. با کجارو همراه باشید و درباره کوه خواجه بیشتر بخوانید.

این کوه نام خود را از آرامگاه خواجه مهدی گرفته است. وی یکی از دوستداران خاندان علوی بود و مزارش بر فراز این کوه واقع شده است. خواجه غلطان، کوه نور، کوه موعود و کوه باطنی از دیگر اسامی هستند که این کوه به آن‌ها نامیده شده است.

کوه خواجه و دریاچه هامون در باورهای سه دین زرتشت، مسیحیت و مسلمانان مقدس است. این منطقه تاکنون از سوی تعداد بسیاری از پژوهشگران مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است و همه روی معماری اشکانی و ساسانی بناها توافق دارند.

 

کوه خواجه از نمای بالا

روح الله شیرازی در خصوص تعریض جاده روی کوه خواجه به خبرنگارما گفت : در خصوص تعریض جاده روی کوه خواجه با توجه به این که کوه خواجه در سال ۱۳۱۰ با شماره ی ۵۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، فعالیت های خارج از ضوابط اخیر اصالت و یکپارچگی کوه را خدشه دار کرده است، باید توجه کرد که آثار تاریخی فقط کاخ و آتشکده موجود در جبهه ی جنوبی کوه نیست، بلکه تمامیت کوه یک اثر فرهنگی است.

وی افزود: اصولاً این کوه در ادیان مختلف از جمله اسلام در شمار مکان های دارای هویت قدسی است، اگر در آینده برنامه ای برای ثبت جهانی آن نیز می بود، این فعالیت ها مشکلاتی برای آن به وجود می آورد.

وی در خصوص شانس ثبت جهانی کوه خواجه، بیان کرد: علی‌رغم اینکه کوه خواجه ظرفیت تاریخی، فرهنگی و علمی را برای ثبت جهانی دارد، اما با توجه به تاسیساتی که بر روی کوه ایجاد شده، بعید می دانم این امکان برای آن فراهم آید‌.

 

دهانه غلامان شرایط بهتری برای ثبت جهانی دارد

مدیر پیشین پایگاه جهانی شهر سوخته، ادامه داد: زمانی که پرونده ی ثبت جهانی شهر سوخته را آماده می کردیم، برنامه به گونه ای طراحی شده بود که کوه خواجه و دهانه غلامان نیز در آینده به آن الحاق شود که به صورت یک منظر فرهنگی ثبت جهانی شود، البته در این میان دهانه غلامان شرایط بهتری برای ثبت جهانی دارد، چون معارض کمتری دارد، اما کوه خواجه را بعید می دانم.

این باستان‌شناس در خصوص اهمیت ثبت جهانی شدن یک اثر تاریخی، عنوان کرد: اهمیت ثبت ملی یک اثر مهم‌تر از ثبت جهانی آن است، زیرا که وقتی یک محوطه ثبت ملی شود، یک سری ضوابط بر آن حاکم می شود و دیگر کسی حق ندارد در آن دخل و تصرفی کند و عالی ترین مقامات استانی نیز مسئولیت مراقبت و حفاظت از آن را بر عهده دارند.

وی گفت: ثبت جهانی از آن جهت اهمیت دارد که آن اثر تاریخی دارای پرستیژ و جایگاه بین المللی می شود و در لیست جهانی یونسکو قرار می گیرد و برای نمونه وقتی یک گردشگر به کشوری سفر می کند، اولین چیزی که به ذهنش متبادر می شود اینست که از مکان هایی که در فهرست یونسکو ثبت شده و پیشنهاد داده دیدن کند.

این پژوهشگر تصریح کرد: در بحث ثبت جهانی این گونه نیست که یونسکو کمک های مالی و یا حتی فنی به آثار در فهرست کند، بلکه این وظیفه و نیز حفاظت از محوطه های جهانی بر عهده دولت های متبوع است.

رئیس دانشکده هنر و معماری دانشگاه سیستان و بلوچستان اظهار کرد: سازمان های بین المللی از جمله یونسکو، در مواردی چون جنگ، زلزله و سیل است که اگر مجموعه ای در معرض خطر قرار گیرد و یا از بین برود، کمک هایی برای حفظ و ترمیم آثار می کنند، برای نمونه می توان به ارگ بم اشاره کرد که در زلزله بم به آن خسارت های زیادی وارد شد و کمک های بین المللی مالی و فنی به آن تعلق گرفت.

شیرازی خاطرنشان کرد: در واقع ثبت جهانی محوطه های باستانی اعتبار، پرستیژ و ویترین فرهنگی و تاریخی کشورها محسوب می شوند.

 

توضیحات میراث‌فرهنگی درباره اتفاقات «کوه خواجه»/تاکنون اقدام جدیدی در کوه خواجه انجام نشده است که اثر تاریخی طبیعی را دستخوش تغییر و تحولات کند

 

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار ما می گوید : تمام فعالیت‌هایی که در کوه خواجه انجام می‌شود حتما با هماهنگی شورای فنی و شورای راهبردی کوه خواجه انجام می‌شود و مؤکدا می‌گویم که هرگونه دخل و تصرفی که بخواهد به اثر آسیبی وارد کند و میراث کشور را در مقیاس استانی خدشه‌دار کند، با آن برخورد خواهیم کرد. شائبه‌هایی وجود دارد که کوه‌بری‌های انجام شده است و اگر پیمانکار این پروژه به هر دلیلی کوتاهی کرده باشد، برخورد قانونی خواهیم کرد و نمی‌گذاریم میراث فرهنگی ما که متعلق به آحاد جامعه است، قربانی نادانی‌های غیرعمد شود.

جلالزایی در خصوص نگرانی‌هایی مبنی بر انجام اقداماتی که  موقعیت جهانی شدن کوه خواجه را به خطر می‌اندازد، گفت: چنانچه هر دخل و تصرفی وجود داشته باشد و بخواهد جایگاه جهانی شدن این اثر را به خطر بیندازد، با آن برخورد خواهد شد. تا این لحظه اقدام جدیدی در این کوه انجام نشده است که اثر تاریخی طبیعی را دستخوش تغییر و تحولات کند و یونسکو کوه خواجه را از کاندیدای ثبت جهانی خارج کند. البته این اثر شاید در چند سال آینده کاندیدای جهانی شود و در حال حاضر این موضوع مطرح نیست.

 

انتهای خبر/