ابهام در انتقال پایتخت به مکران/ فرصت‌ها، چالش‌ها و ضرورت شفافیت

تغییر موضع سخنگوی دولت درباره قطعی بودن این انتخاب ضمن ایجاد سوالاتی درباره شفافیت اطلاع‌رسانی، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای به همراه داشته است.

طرح انتقال پایتخت ایده‌ای که سال‌هاست در محافل سیاسی و برنامه‌ریزی کشور مطرح بوده این‌بار با تمرکز بر منطقه مکران وارد فاز جدیدی شده است ،اعلام این طرح از سوی سخنگوی دولت و تأکید بر مکران به‌عنوان گزینه‌ای اصلی موجی از واکنش‌ها را برانگیخت اما تغییر موضع اخیر سخنگوی دولت و تأکید بر عدم قطعی بودن این انتخاب نه تنها بر ابهامات موجود افزود بلکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی را نیز به دنبال داشت.

دولت به منظور بررسی همه‌جانبه این طرح دو شورای تخصصی تشکیل داده است. یکی از این شوراها وظیفه شناسایی و احصای مشکلات زیستی و جمعیتی فعلی پایتخت را برعهده دارد و دیگری به بررسی ظرفیت‌های زیستی و اقتصادی مناطق جدید به‌ویژه مکران، می‌پردازد.

سخنگوی دولت در این خصوص تأکید کرده است دعوت گسترده‌ای از جامعه دانشگاهی، نخبگان و متخصصان در حوزه‌های مهندسی، اقتصاد و جامعه‌شناسی برای مشارکت در این طرح صورت گرفته است که هدف دولت این است که این پروژه بر پایه مطالعات دقیق علمی و داده‌های تخصصی پیش برود و از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده اجتناب شود.

در خصوص بودجه و زمان‌بندی اجرای این طرح سخنگوی دولت با اشاره به پیچیدگی‌های مالی و اجرایی آن اظهار داشت: این طرح چندساله بوده و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع مالی قابل‌توجه است که هنوز در مرحله برآوردهای اولیه هستیم و جزئیات نهایی پس از تکمیل مطالعات اعلام خواهد شد.

اظهار نظرهای اولیه سخنگوی دولت مبنی بر انتخاب قطعی مکران به‌عنوان پایتخت جدید، تأثیرات اقتصادی سریعی در منطقه به دنبال داشت.
افزایش قیمت املاک و زمین در مکران و شکل‌گیری انتظارات نادرست در میان مردم از نخستین پیامدهای این اعلام اولیه بود با این حال توضیحات جدید سخنگوی دولت حاکی از آن است که تصمیم‌گیری نهایی همچنان در مرحله مطالعات اولیه قرار دارد و هیچ گزینه‌ای به‌طور قطعی انتخاب نشده است.

مهاجرانی با تأکید بر این موضوع بیان کرد: مکران یکی از گزینه‌های مورد بررسی است و تصمیم نهایی تنها پس از مطالعات جامع اعلام خواهد شد که هدف ما جلوگیری از ایجاد انتظارات اشتباه و مدیریت صحیح این فرایند است.

کارشناسان معتقدند که اعلام خبرهای غیرقطعی در طرح‌های حساس این‌چنینی می‌تواند پیامدهای منفی گسترده‌ای داشته باشد. در این مورد عدم شفافیت در اطلاع‌رسانی موجب افزایش ناگهانی قیمت املاک در مکران شده و ممکن است به شکل‌گیری حباب‌های اقتصادی و زیان برای مردم منجر شود.

دولت باید علاوه بر مدیریت پیامدهای اقتصادی ناشی از انتشار این خبر شفافیت را در اطلاع‌رسانی اولویت قرار دهد و انتشار اطلاعات دقیق مرحله‌ به‌ مرحله و مبتنی بر مطالعات جامع می‌تواند از سوءبرداشت‌ها و تأثیرات منفی بر افکار عمومی و بازارها جلوگیری کند.

طرح انتقال پایتخت فرصتی تاریخی برای کاهش فشار جمعیتی بر تهران و توسعه مناطق کمتر برخوردار همچون مکران است.
اما موفقیت این طرح به شفافیت در اطلاع‌رسانی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و مشارکت نخبگان بستگی دارد که دولت باید با حساسیت ویژه و درایت کامل این طرح را پیش ببرد تا علاوه بر تحقق اهداف کلان، اعتماد عمومی را نیز جلب کند.

الهه خشاوه مدیرمسئول پایگاه خبری سکایی نیوز