درخواست جهانی برای منع استفاده از گوشی هوشمند در مدارس؛ یونسکو پیش قدم شد

خطرات و چالش های استفاده از گوشی های هوشمند در محیط آموزش

بنابر گزارش گاردین، یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، با انتشار گزارشی از مدارس سراسر جهان خواسته است تا استفاده از گوشی‌های هوشمند را در کلاس های درس ممنوع کنند. این گزارش با عنوان «دانش‌آموزان را در اولویت قرار دهید: چارچوبی جهانی برای یادگیری دیجیتال»، استدلال می‌کند که گوشی های هوشمند عامل حواس‌پرتی، منبع نابرابری و تهدیدی برای حریم خصوصی و امنیت برای دانش‌آموزان و معلمان هستند.

این گزارش به شواهدی اشاره می‌کند که نشان می‌دهد استفاده از گوشی‌های هوشمند در کلاس درس  باعث کاهش عملکرد تحصیلی، افزایش آزار و اذیت اینترنتی و تقلب شده و دانش‌آموزان را در معرض محتوای مضر و سوءاستفاده‌گران آنلاین قرار می‌دهد. در بخش دیگری از گزارش این هشدار مطرح شده که گوشی های هوشمند شکاف دیجیتالی بین دانش آموزان ثروتمند و فقیر و همچنین بین مناطق شهری و روستایی را افزایش می‌دهد.

این گزارش توصیه می‌کند که مدارس «سیاست یادگیری دیجیتال» را اتخاذ کنند که استفاده از گوشی‌های هوشمند را در ساعات مدرسه محدود یا ممنوع می‌کند، مگر برای اهداف آموزشی یا موارد اضطراری.

مزایا و محدودیت‌های استفاده از تلفن هوشمند در آموزش

بخش مهم دیگری که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته آن است که گوشی‌های هوشمند می‌توانند تأثیرات مثبتی مانند دسترسی به اطلاعات، افزایش خلاقیت و حس همکاری و حتی حمایت از آموزش شخصی و فراگیر بر یادگیری دانش‌آموزان داشته باشند. با این حال، این گزاره نیز مطرح شده که این مزایا بیش از خطرات و چالش‌های متعاقب آنهاست و مدارس باید به جای تکیه بر دستگاه‌های شخصی دانش آموزان، بر ارائه منابع و زیرساخت های یادگیری دیجیتالی با کیفیت بیشتر تمرکز کنند.

نکته قابل توجه دیگر در گزارش UNESCO آن است که این سازمان خواستار تحقیقات و ارزیابی بیشتر در مورد تأثیر استفاده از گوشی‌های هوشمند در امر آموزش و همچنین آگاهی‌بخشی و راهنمایی بیشتر والدین، معلمان و دانش آموزان در مورد نحوه استفاده ایمن و مسئولانه از گوشی‌های هوشمند شده است.

در این زمینه دولت‌ها، جامعه مدنی و بخش خصوصی نیز باید ترغیب کننده اهداف فوق بوده و طی همکاری چند جانبه شرایطی فراهم کنند تا اطمینان حاصل شود که یادگیری دیجیتال برای همه فراگیران، عادلانه، اخلاقی و مؤثر است.

استفاده یا منع استفاده از گوشی در کشورهای مختلف

اما جدای از موضوع تحقیق فعلی یونسکو، بر اساس گزارشی که توسط انتشارات Emerald منتشر شده، برخی از کشورهایی که استفاده از گوشی تلفن همراه در ساعات مدرسه را ممنوع کرده اند عبارتند از:

• فرانسه: در فرانسه، این سیاست در ابتدای سال تحصیلی ۲۰۱۸-۲۰۱۹ اجرایی شد و دانش آموزان بالای ۱۵ سال را تحت تأثیر قرار داد. قانونگذاران فرانسوی همچنین استفاده از تلفن همراه را برای دانش آموزان زیر ۱۵ سال در سپتامبر ۲۰۱۸ غیرقانونی اعلام کردند.
• استرالیا: در سال ۲۰۱۹، چهار ایالت در استرالیا تلفن هوشمند را برای دانش آموزان تا ۱۸ سال ممنوع کردند.
• چین: سال گذشته تلفن های همراه برای دانش آموزان مدارس چین در سراسر کشور ممنوع شد.
• ایالات متحده: در سال ۲۰۲۰، مرکز ملی آمار آموزش گزارش داد که ۷۷ درصد از مدارس ایالات متحده به سمت ممنوعیت استفاده از تلفن های همراه برای مقاصد غیر آکادمیک حرکت کرده‌اند.
• ایران: براساس آیین‌نامه انضباطی مدارس مصوب سال ۱۳۹۲، به همراه داشتن هر وسیله‌ای در مدارس که مانع یادگیری بهتر می‌شود، از جمله گوشی موبایل، ممنوع است.

این کشورها دلایل مختلفی از جمله بهبود عملکرد تحصیلی، کاهش آزارهای دیجیتال و تقلب در فضای مجازی، حفظ حریم خصوصی و امنیت و ارتقای تعامل اجتماعی و رفاه در بین دانش آموزان و معلمان را برای ممنوعیت گوشی‌های هوشمند در مدارس ذکر کرده‌اند. با این حال، برخی از دانش‌آموزان و والدین استدلال کرده‌اند که تلفن‌های هوشمند نیز می‌توانند تأثیرات مثبتی مانند دسترسی به اطلاعات، افزایش خلاقیت و همکاری، و حمایت از آموزش شخصی و فراگیر بر یادگیری داشته باشند.

آنها همچنین به این نکته نیز اشاره کرده‌اند که تلفن‌های هوشمند می‌توانند به فرزندانشان کمک کنند تا با خانواده و دوستان خود، به خصوص در مواقع اضطراری در ارتباط باشند. بنابراین، بحث در مورد اینکه آیا گوشی های هوشمند باید در مدارس مجاز یا ممنوع شوند، هنوز در بسیاری از نقاط جهان ادامه دارد.

راه رو به جلو: ممنوعیت جهانی استفاده از گوشی های هوشمند در مدارس

در پایان گزارش یونسکو، تیم محقق نتایج خود را این‌طور جمع‌بندی کرده و آورده است که با در نظر گرفتن جمیع موارد شاید بهتر باشد که استفاده از گوشی هوشمند در همه مدارس ممنوع شود. در واقع این تیم معتقد است که ممنوعیت استفاده از گوشی هوشمند در مدارس نه تنها یک حرکت رو به عقب یا ضد فناوری نیست، بلکه گامی ضروری برای حمایت و ارتقای حقوق و رفاه دانش آموزان در عصر دیجیتال خواهد بود.

البته یونسکو به این مورد نیز تأکید کرده که مدارس وظیفه دارند یک محیط آموزشی امن، حمایتی و محرک برای همه دانش آموزان فراهم کنند ولی مجموعه بررسی‌ها نشان می‌دهد که نقش گوشی‌های هوشمند در تخریب این هدف بیشتر از حرکت سازنده خواهد بود. یونسکو در پایان نیز از همه ذینفعان و افراد مرتبط با این موضوع خواسته ضمن به کار بستن تمامی توان و انرژی خود، شرایطی را فراهم کنند تا یادگیری دیجیتال به نیرویی مثبت برای آموزش و تغییرات اجتماعی مثبت دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها تبدیل شود.

انتهای پیام/